Sint-Michielsgestel heeft een gezonde leefomgeving

De kwaliteit van onze leefomgeving draagt in belangrijke mate bij aan de kwaliteit van leven. Op weg naar een duurzaam en klimaatneutraal Sint-Michielsgestel, dat ook voorbereid is op een veranderend klimaat, werken we aan de verbetering en versterking van de leefomgeving. Niet alleen door de leefomgeving aan te passen aan een veranderend klimaat, maar ook door negatieve gezondheidseffecten zo veel mogelijk te beperken. Denk aan hittestress, luchtkwaliteit en geluidshinder.

Daarom zetten we, onder andere, in op het versterken en uitbreiden van natuur en onze landschappen en het verbeteren en verrijken van de biodiversiteit. Daarbij zien we ook een belangrijke rol voor onze agrariërs, die we ondersteunen in de verduurzaming en transitie van de landbouw.

Maar ook binnen onze dorpen is het belangrijk om ruimte te maken voor meer groen, water en biodiversiteit.

Omgevingsprogramma Natuur, Landschap en Biodiversiteit
In 2026 gaan we door met de uitwerking en uitvoering van de verschillende projecten zoals het monitoringsprogramma en faunaknelpunten die in 2025 zijn vastgesteld in de uitvoeringsagenda als onderdeel van het Programma Natuur, Landschap en Biodiversiteit.

Gebiedsgericht programma Vitaal Landelijk Gebied
Het gebiedsgerichte programma Vitaal Landelijk Gebied, zoals opgenomen in de Omgevingsvisie, start eind 2025. Dit richt zich op het realiseren van de ambities uit de Omgevingsvisie via een integrale aanpak van opgaven in het landelijk gebied, zoals natuur, biodiversiteit, klimaatadaptatie en de kwaliteit van water en bodem. Tegelijkertijd staan leefbaarheid, gezondheid en toekomstperspectief voor agrariërs centraal. We zetten in op een toekomstbestendige duurzame landbouw met nieuwe verdienmodellen, ondersteund door een robuust bodem- en watersysteem. Daarnaast krijgt het landelijk gebied een versterkte recreatieve functie.

Water en Riolering Plan
Eind 2025 wordt het Water en Riolering Plan (WRP) vastgesteld door de Gemeenteraad. Om dit uit te voeren is extra capaciteit nodig (1,6 fte) en een verhoging van de jaarlijkse investeringsruimte. Alleen dan kan de functionaliteit van het riool geborgd blijven. De toename van de investeringen, die over 70 jaar worden afgeschreven, zorgt voor hogere kapitaallasten. Dit is uitgewerkt in kostendekkingsplan in het WRP.
In 2026 werken wij aan het nieuwe Water en Riolering Plan (WRP). Uiteraard hebben we hierin aandacht voor klimaatadaptatie en de robuustheid van het rioolstelsel en de gemeentelijke watergangen, oppervlaktewater en grondwater.

Ruimte voor water, robuust rioolstelsel
Een robuust rioolstelsel is cruciaal voor een gezonde leefomgeving. We monitoren de volgende onderdelen: kwaliteit en functionaliteit vrijvervalriool.

Klimaatadaptatie
We volgen de vastgestelde strategie en voeren de maatregelen uit zoals opgenomen in de vastgestelde Uitvoeringsagenda klimaatadaptatie. Hierbij kan onder andere gedacht worden aan het afkoppelen van hemelwater, de creatie van groen-blauwe schoolpleinen en het ontharden en vergroenen van onze leefomgeving inclusief openbare ruimte, tuinen en gebouwen. Voor de uitvoering van maatregelen heeft Waterschap De Dommel cofinanciering ter beschikking gesteld. Waterschap Aa en Maas stelt subsidies ter beschikking, waar inwoners zelf een beroep op kunnen doen.

Geluidssanering
We gaan door met de geluidsanering van woningen die in aanmerking komen voor maatregelen vanwege wegverkeerslawaai. In 2026 starten we met het laatste project. Het betreft de zogenaamde restwoningen.

Schone Lucht Akkoord
We nemen deel aan het Schone Lucht Akkoord (SLA) en zetten ons in voor het verbeteren van de luchtkwaliteit. We willen de nadelige gezondheidseffecten door lokale emissies zoveel mogelijk voorkomen en de ervaren overlast verminderen. We geven voorlichting over de gezondheidseffecten van houtstook en maken gebruik van de Stookwijzer om inwoners te adviseren over wanneer beter geen houtvuur gemaakt kan worden. Samen met de Regio Noordoost-Brabant (RNOB) worden ook ingezet op de thema’s: landbouw, mobiliteit, mobiele werktuigen, industrie en monitoring/onderzoek.

In 2026 zal het Programma Natuur, Landschap en Biodiversiteit worden vastgesteld. Het opstellen van een monitoringsprogramma is onderdeel van het nog vast te stellen uitvoeringsprogramma.

Voor de overige onderwerpen binnen thema 2 gelden de volgende indicatoren:

Voor het klimaatadaptief maken van de openbare ruimte zijn in de vastgestelde uitvoeringsagenda, die loopt tot en met 2026, nog geen concrete indicatoren benoemd. Hieraan besteden we bij de volgende uitvoeringsagenda uitdrukkelijk aandacht aan. We sluiten hierbij aan op het Nationaal Dashboard Toekomstbestendige Leefomgeving (NDTL). We gaan inventariseren hoe en of we de indicatoren in het NDTL tot uitdrukking kunnen laten komen. Het gaat hierbij om indicatoren voor thema’s als hittestress, wateroverlast en vegetatie-opbouw.